Færslur í flokknum ‘Þjóðaratkvæðagreiðsla 2012’
Úrslitin einhlít
[Skrár sem vísað er í voru leiðréttar 23. okt. 2012 kl 20, en já og nei hafði víxlast í svörum við 3. spurningu, um þjóðkirkjuna í könnun MMR. Skrifast á reikning ÞH.]
Úrslit þjóðaratkvæðagreiðslan um stjórnarskrármálið liggja nú fyrir og hef ég dregið tölurnar saman á meðf. Excel-skjali, enda þótt ekki séu alveg öll kurl komin til grafar; sjá gullitaðar athugasemdir.
Úrslit þjóðaratkv.greiðslu 20 10 2012
(Smellið á bláu skrána hér í næstu línu fyrir ofan. Hún kann að birtst sem Excel-auðkenni neðst í vefsíðuglugganum. Þá þarf að smella á hana aftur þar.)
Þjóðaratkvæðagreiðslan sýnir ótrúlega mikla samstöðu þjóðarinnar ekki … lesa áfram »
Umræða á Alþingi í gær um þjóðaratkvæðagreiðsluna um stjórnarskrármálið var afar mikilvæg og tímabær. Þar kom skýrt fram hjá forsætisráðherra svo og formanni þeirrar þingnefndar, sem fer með stjórnarskrármálið, að Alþingi mun taka tillögur stjórnlagaráðs til efnislegrar meðferðar eins og vera ber.
Tillögur stjórnlagaráðs eru afrakstur mikillar vinnu, ekki aðeins ráðsins sjálfs heldur í öllu því sem á undan er gengið, stjórnarskrárnefndar en ekki síst þjóðfundar. Engu að síður má bæta tillögurnar með nokkurri yfirlegu. Það á Alþingi að gera. Því var lýst yfir í gær.
Stóra spurningin í atkvæðagreiðslunni á morgunn er sú fyrsta; hún er um það hvort … lesa áfram »
Í umræðu gætir einatt misskilnings um tillögur stjórnlagaráðs um það hvernig kjósa skuli til Alþingis. Kjarni tillagnanna er einfaldur:
- Flokkar velja frambjóðendur á lista, allt eins og verið hefur.
- Listar eru ýmist kjördæmislistar eða landslistar. Sami frambjóðandi má vera á báðum stöðum.
- Hver kjósandi fer með eitt atkvæði sem hefur sama vægi alls staðar á landinu. Hann getur varið því til að merkja við listabókstaf eða valið frambjóðendur með persónukjöri.
- Þannig getur kjósandinn krossað annað hvort við einn kjördæmis- eða einn landlista, eins og nú, og leggur þá alla frambjóðendur á listanum að jöfnu.
- Eða hann getur tekið þátt
EKKI kjósa – eða hvað?
[Birtist í Fréttablaðinu 18. október 2012.]
Þjóðaratkvæðagreiðslan laugardaginn 20. október snýst um sjálfa stjórnarskrána, grunnlög landsins. Með góðri þátttöku veita kjósendur Alþingi trausta leiðsögn um hvert stefna skuli í stjórnarskrármálinu.
Atkvæðagreiðslan snýst um tillögur stjórnlagaráðs um gagngerar endurbætur á stjórnarskrá lýðveldisins, EKKI um neitt annað:
- Hún snýst EKKI um það hvort ríkisstjórnin sé góð eða slæm.
- Hún er HVORKI til að þóknast Jóhönnu NÉ til að storka forsetanum, eða öfugt.
- Hún er EKKI tæki til að mæla fylgi stjórnmálaflokkanna, til þess gefst tækifæri í vor.
- Hún snýst EKKI um það hvort Evrópusambandið sé friðarbandalag eða ekki.
- Hún er EKKI tilefni
[Birtist í Fréttablaðinu 11. október 2012.]
Í pistlum undanfarnar vikur hafa verið reifaðar þær fimm spurningar sem lagðar verða fyrir þjóðina 20. október n.k. og fjalla um einstök lykilatriði í nýrri stjórnarskrá. Eftir situr fyrsta, og um leið aðalspurningin, um það hvort tillögur stjórnlagaráðs skuli lagðar til grundvallar frumvarpi að nýrri stjórnarskrá.
Spurningin er í heild þannig: „Vilt þú að tillögur stjórnlagaráðs verði lagðar til grundvallar frumvarpi að nýrri stjórnarskrá?“
Spurningin er nokkuð opin, væntanlega vísvitandi. Fyrir liggur að þingnefnd sú sem fjallar um málið er að láta hóp lögfræðinga yfirfara tillögur stjórnlagaráðs. Ekki til að breyta þeim efnislega, heldur … lesa áfram »
[Birtist í Fréttablaðinu 3. október 2012.]
Þetta er innihaldið í spurningu sem lögð verður fyrir þjóðina 20. október n.k. Orðrétt hljóðar hún svo: “Vilt þú að í nýrri stjórnarskrá verði ákvæði um að tiltekið hlutfall kosningarbærra manna geti krafist þess að mál fari í þjóðaratkvæðagreiðslu?”
Þjóðaratkvæðagreiðslur hafa ekki verið algengar á Íslandi, enda þótt forsetinn hafi frá lýðveldisstofnun haft vald til að fela þjóðinni að staðfesta eða fella lög frá Alþingi. Núverandi forseti varð fyrstur til að nýta þetta ákvæði eins og kunnugt er. Á hinn bóginn hefur lengi verið um það rætt að kjósendur sjálfir ættu að geta kallað … lesa áfram »
Á þessum vef mínum hef ég skrifað um margt sem tengist þjóðarakvæðagreiðslu aldarinnar hinn 20. október n.k.
Hér eru töflur með tilvísanir í þetta efni. Taflan verður uppfærð eftir því sem við kann að bætast.
Vefpistlar í aðdraganda þjóðaratkvæðagreiðslunnar
|
Spurning |
Heiti |
Vefsíða |
Prentuð birting |
|
1
|
Stjórnarskrárumbætur: JÁ tryggir framhald, NEI leiðir til kyrrstöðu | http://thorkellhelgason.is/?p=1722 | |
|
4 og 5 |
Treystum kjósendum til að velja sér góða þingmenn! | http://thorkellhelgason.is/?p=1717 |
Syrpa pistla úr Fréttablaðinu haustið 2012
|
Spurning |
Heiti |
Vefsíða |
Prentuð birting |
|
1 |
Þjóðin verður að leggja línurnar | http://www.visir.is/thjodin-verdur-ad-leggja-linurnar/article/2012708299981 | Fréttablaðið 29. ágúst 2012 |
|
2 |
Vilt þú að náttúruauðlindir verði þjóðareign? | http://www.visir.is/vilt-thu-ad-natturuaudlindir-verdi-thjodareign-/article/2012709059991 | Fréttablaðið 5. september |
Samanburður á stjórnarskrárgerðum
Þessi pistill birtist upphaflega á veffangi mínu 9. nóvember 2011. Nú hefur sú meginskrá sem vitnað er til verið lagfærð lítillega og gerð aðgengilegri. Hér er um eftirfarandi pdf-skrá að ræða:
Samanburður stjskrhugmynda 23 sept 2012
Hinn 20. október fer fram ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðsla um frumvarp stjórnlagaráðs að endurskoðari stjórnarskrá lýðveldisins Íslands. Svonefnd stjórnlaganefnd starfaði til undirbúnings starfinu í stjórnlagaráði og lagði fram tvö dæmi um hugsanleg gerð stjórnarskrárinnar. Að auki er núgildandi stjórnarskrá, lýðveldisstjórnarskráin. Þannig liggja fyrir fjórar útgáfur að stjórnskipunarlögum:
- R: Frumvarp stjórnlagaráðs.
- S: Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, 1944 nr. 33 17. júní.
- A: Hugmynd stjórnlaganefndar, dæmi
Þennan langa pistil má líka nálgast sem pdf-skjal:
SpurtOgSvaradKosningakerfiRadsins_20sept2012_Thorkell
Stjórnlagaráð leggur til gagngera breytingu á öllu fyrirkomulagi kosninga til Alþingis sem mælt verði fyrir um í stjórnarskrá. Tillagan birtist í 39. gr. frumvarps þess auk þess sem 43. gr. skiptir og máli í þessu samhengi. Þessar tillögugreinar eru hér tíundaðar málsgrein fyrir málsgrein. Er þá stuðst við það orðalag sem fundur stjórnlagaráðsfulltrúa í mars 2012 bauð upp á sem valkost en efnisbreytingar eru engar frá fyrri gerð:
39. gr. um alþingiskosningar í frumvarpi stjórnlagaráðs að nýrri stjórnarskrá
1. mgr. Á Alþingi eiga sæti 63 þjóðkjörnir þingmenn, kosnir leynilegri kosningu til … lesa áfram »
[Birtist í Fréttablaðinu 13. september 2012.]
Í þjóðaratkvæðagreiðslunni um tillögur stjórnlagráðs 20. október n.k. verður spurt um stjórnskipunarlega stöðu þjóðkirkjunnar. Ekki um tilvist hennar heldur um það hvort kirkjunnar skuli getið sérstaklega í sjálfri stjórnarskránni. Orðrétt er spurningin þannig: „Vilt þú að í nýrri stjórnarskrá verði ákvæði um þjóðkirkju á Íslandi?“
Málið er hitamál og eðlilegt að þjóðin sé spurð. Frambjóðendur til stjórnlagaþings – og síðar fulltrúar í stjórnlagaráði – fengu kröftug tilmæli annars vegar frá þeim sem vilja algeran aðskilnað ríkis og kirkju og þar með öll ákvæði um þjóðkirkju burt úr stjórnarskrá og hins vegar frá þeim sem … lesa áfram »